گازکربنیک و اهمیت آن در آکواریوم گیاهی

دقیقا به همان طریقی که انسان ها و دیگر ماهیان نیازمند اکسیژن برای ادامه حیات هستند گیاهان آکواریومی نیازمند کربن دی اکسید می باشند. گیاهان مهمترین شاخص ساختاری خود را که قند می باشد به وسیله گازکربنیک و آب و نور تولید می کنند. محصول جانبی این پروسه را فتوسنتز می نامند که موجب تولید اکسیژن می شود تمامی موجودات قابلیت بهره وری از آن را دارند. این پروسه سیر تمامی حیات را روی کره خاکی ما تشکیل می دهد.

گیاهان آبی نیز مانند هر گیاه دیگری به گاز کربنیک پخش شده در آب نیاز دارند. تولید مداوم دی اکسید کربن از طریق لایه ضخیم بستر گیاهان در طبیعت صورت می گیرد. در اینجا در اثر تجزیه های باکتریایی صورت گرفته در بستر گازکربنیک در مقادیر زیاد تولید می شود.

یک آکواریست با تجربه به طور قطع می داند اگر می خواهد رشد عالی گیاهان خود را داشته باشد باید دی اکسید کربن را در آکواریوم خود  تامین کند.

چرا دی اکسید کربن؟

آب آکواریوم ها به طور کلی اغلب از لحاظ حضور دی اکسید کربن کمبود دارند. گاز کربنیک طبیعی که در آب وجود دارد هنگام تصفیه اغلب خارج شده و آب هایی که در لوله ها جریان پیدا می کنند از لحاظ کربن دی اکسید فقیر هستند در نتیجه گیاهان آکواریومی با ولع تمام اندک مقدار Co2 موجود در آب را می بلعند.

به همین دلیل ناکافی بودن دی اکسید کربن طبیعی گیاهان اغلب از رنگ افتاده، ریشه ها و برگ ها ضعیف و شکننده به نظر می رسند. توان مقاومت گیاهان پایین آمده جلبک روی برگ ها را فرا می گیرد.

تامین کردن دی اکسید کربن بسیار مزیت دارد:

-قسمتی از گاز که در آب حل می شود تبدیل به کربونیک اسید می گردد. این موضوع بدان معناست که می توان از دی اکسید کربن به منظور تنظیم مقادیر Ph  استفاده کرد تقریبا مانند آنچه که در طبیعت اتفاق می افتد.

-ماهیان آکواریومی به طور خاص به میزان های کم کربونیک اسید علاقه مند هستند. به طوری که تاثیر مثبتی را برای ماهیان به ارمغان می آورد.

- عناصر کمیاب که هم برای ماهیان و هم برای گیاهان از اهمیت بالایی برخوردارند راحت تر توسط موجودات برداشت می شوند.

- از دکلسیفه شدن بیولوژیک گیاهان جلوگیری می کند.

کمبود کلسیم نتایج بسیار بدی در پی خواهد داشت:

- رشد ضعیف و کم

- مرگ ناگهانی گیاه

- آهکی شدن گیاه مخصوصا روی برگ ها

- در صورت زیاد شدن، میزان Ph  آب تغییر می کند.

- ماهی را تحت تاثیر استرس زیاد قرار می دهد.

- باعث کمبود آهن در عناصر کمیاب می شود.

- موجب مسمومیت ناگهانی با آمونیاک می گردد.

- موجب درگیری تانک با جلبک می شود.

 نکته حرفه ای:

رشد مناسب گیاهان = عدم رشد جلبک

در آکواریوم هایی که رشد گیاهان قوی بوده و مشکلی ندارد عملا جلبک های دردسر ساز شانسی ندارند. مواد مغذی که در رشد جلبک تاثیر گذار هستند مانند فسفات ها و نیتریت ها به سرعت بوسیله گیاهان جذب می شوند اما اگر دی اکسید کربن پایین باشد رشد گیاهان تغییر می کند و مواد مغذی دیگر به سرعت جذب گیاه نمی شوند. این موضوع زمینه مناسب را برای رشد جلبک فراهم می کند زیرا جلبک ها به میزان کمی از این گاز نیاز دارند به همین دلیل کربن دی اکسید دهی منظم از نکات مهم در نگهداری آکواریوم های گیاهی است.

تامین دی اکسید کربن در آکواریوم:

سیستم های مختلفی وجود دارند تا دی اکسید کربن آکواریوم ها را تامین کنند. به طور کلی این گاز را می توان به صورت های سیستم های bio-Co2  و یا گاز کربنیک تامین نمود که مورد دوم خود به سیستم های قابل بازیافت و سیستم های یکبار مصرف تقسیم می گردد.

 میزان دی اکسید کربن مناسب چقدر است؟

دنرله1 توصیه می کند که میزان دی اکسید کربن درون آب آکواریوم های گیاهی بین 15 تا 30 میلی گرم در هر لیتر باشد که میزان 20 تا 25 میلی گرم در هر لیتر ایده آل است.

1- دنرله (Dennerle₎  یک برند آلمانی است که در زمینه تولید گیاهان آبزی، کودهای گیاهی، لوازم آکواریوم و استخر فعالیت دارد.

منبع: newtish